భద్రతా సమస్యల మధ్య లిథువేనియా క్లస్టర్ బాంబ్ ఒప్పందాన్ని విడిచిపెట్టింది

లిథువేనియా క్లస్టర్ మునిషన్స్ కన్వెన్షన్ (CCM) నుండి వైదొలిగింది.
ముఖ్యంగా ఉక్రెయిన్ దాడి తర్వాత ఆ దేశం రష్యన్ దురాక్రమణకు భయపడుతోంది.
లిథువేనియా నాటో సభ్యదేశం మరియు దాని రక్షణ సామర్థ్యాలను బలోపేతం చేసుకుంటోంది.
ఉపసంహరణ ప్రక్రియ జూలై 2024 లో ప్రారంభమైంది మరియు పూర్తి కావడానికి ఆరు నెలలు పట్టింది.
2008 ఒప్పందం నుండి వైదొలిగిన మొదటి దేశం లిథువేనియా.
ప్రపంచ ఆయుధ నియంత్రణ ఒప్పందం నుండి నిష్క్రమించిన మొదటి EU దేశం కూడా ఇదే.
క్లస్టర్ మందుగుండు సామగ్రి విశాలమైన ప్రదేశంలో బహుళ చిన్న బాంబులను వెదజల్లుతుంది.
CCM ఒప్పందం ఈ ఆయుధాల వాడకం, ఉత్పత్తి మరియు నిల్వను నిషేధిస్తుంది.
ఈ బాంబులు పౌరులకు హాని కలిగిస్తాయి మరియు ప్రమాదకరమైన పేలని అవశేషాలను వదిలివేస్తాయి.
భారతదేశం CCMపై సంతకం చేయలేదు కానీ మానవతా ఆందోళనలను అంగీకరిస్తుంది.
క్లస్టర్ బాంబులు తన రక్షణ వ్యూహాన్ని మెరుగుపరుస్తాయని లిథువేనియా విశ్వసిస్తుంది.
డిప్యూటీ డిఫెన్స్ మినిస్టర్ వాటిని ఒక ముఖ్యమైన భద్రతా చర్యగా చూస్తారు.
రష్యా దాడికి సిద్ధంగా ఉండాలని లిథువేనియా కోరుకుంటోంది.
క్లస్టర్ మందుగుండు సామగ్రి దళాలను మరియు సాయుధ వాహనాలను నాశనం చేయగలదు .
ఈ నిర్ణయం లిథువేనియా మారుతున్న సైనిక విధానాలను ప్రతిబింబిస్తుంది.

ముఖ్య పదాలు & నిర్వచనాలు:

క్లస్టర్ మందుగుండు సామగ్రి: బహుళ చిన్న పేలుడు పరికరాలను విడుదల చేసే బాంబులు.
CCM (క్లస్టర్ మునిషన్స్‌పై సమావేశం): క్లస్టర్ బాంబులను నిషేధించే 2008 ఒప్పందం.
నాటో (నార్త్ అట్లాంటిక్ ట్రీటీ ఆర్గనైజేషన్): లిథువేనియాతో సహా సైనిక కూటమి.
ఓస్లో ప్రక్రియ: CCM ఒప్పందానికి దారితీసిన చర్చల ప్రక్రియ.
మందుగుండు సామగ్రి/బాంబులెట్లు: క్లస్టర్ బాంబుల ద్వారా విడుదలయ్యే చిన్న పేలుడు పదార్థాలు.
ఉపసంహరణ: అంతర్జాతీయ ఒప్పందం నుండి వైదొలగాలని ఒక దేశం తీసుకున్న నిర్ణయం.

ప్రశ్నోత్తరాల ఫార్మాట్ :

క్లస్టర్ మునిషన్స్ కన్వెన్షన్ అంటే ఏమిటి ?
- ఇది క్లస్టర్ బాంబుల వాడకం, ఉత్పత్తి మరియు నిల్వలను నిషేధించే ఒప్పందం.
ఇటీవల ఈ ఒప్పందం నుండి వైదొలిగిన దేశం ఏది ?
- లిథువేనియా.
లిథువేనియా ఉపసంహరణ ప్రక్రియ ఎప్పుడు ప్రారంభమైంది?
- జూలై 2024లో.
లిథువేనియా ఎక్కడ ఉంది?
- యూరప్‌లోని బాల్టిక్ ప్రాంతంలో.
ఉపసంహరించుకోవాలని ఎవరు నిర్ణయం తీసుకున్నారు?
- లిథువేనియన్ పార్లమెంట్.
లిథువేనియా ఎవరిని భద్రతా ముప్పుగా భావిస్తోంది?
- రష్యా.
ఎవరి భద్రతా సమస్యలు ఈ నిర్ణయానికి దారితీశాయి?
- లిథువేనియా ప్రభుత్వం మరియు రక్షణ అధికారులు.
లిథువేనియా ఒప్పందం నుండి ఎందుకు వైదొలిగింది?
- రష్యన్ దురాక్రమణకు వ్యతిరేకంగా దాని రక్షణను బలోపేతం చేయడానికి.
భారతదేశం ఆ ఒప్పందంపై సంతకం చేసిందా లేదా ?
- లేదు, భారతదేశం ఆ ఒప్పందంపై సంతకం చేయలేదు.
క్లస్టర్ మందుగుండు సామగ్రి ఎలా పని చేస్తుంది?
- అవి పెద్ద ప్రాంతంలో బహుళ చిన్న బాంబులను వెదజల్లుతాయి, దీనివల్ల విస్తృత నష్టం జరుగుతుంది.

చారిత్రక వాస్తవాలు:

క్లస్టర్ మునిషన్స్ కన్వెన్షన్ (CCM) 2008 లో డబ్లిన్‌లో ఆమోదించబడింది.
2010 లో 30 దేశాలు దీనిని ఆమోదించిన తర్వాత ఇది చట్టబద్ధంగా కట్టుబడి ఉంది.
110 కి పైగా దేశాలు ఈ ఒప్పందంపై సంతకం చేశాయి, కానీ అమెరికా, రష్యా మరియు చైనా వంటి ప్రధాన శక్తులు సంతకం చేయలేదు.
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో జర్మనీ మరియు సోవియట్ యూనియన్‌లు మొదటిసారిగా క్లస్టర్ బాంబులను ప్రయోగించాయని నమోదు చేయబడింది .
వియత్నాం యుద్ధంలో వియత్నాం, లావోస్ మరియు కంబోడియాలు తీవ్రమైన క్లస్టర్ బాంబు ప్రభావాలను ఎదుర్కొన్నాయి.
యుగోస్లేవియాలో నాటో క్లస్టర్ బాంబులను ఉపయోగించింది (1999) .
ఇజ్రాయెల్ వాటిని లెబనాన్‌లో ఉపయోగించింది (2006) , ప్రపంచవ్యాప్తంగా విమర్శలకు దారితీసింది.

సారాంశం :

రష్యా దురాక్రమణపై భద్రతా సమస్యల కారణంగా లిథువేనియా క్లస్టర్ మునిషన్స్ కన్వెన్షన్ (CCM) నుండి వైదొలిగింది. ఈ ఒప్పందం బహుళ పేలుడు సబ్‌మెనిషన్‌లను వెదజల్లుతున్న క్లస్టర్ బాంబుల వాడకం, ఉత్పత్తి మరియు నిల్వలను నిషేధిస్తుంది. ఈ ఆయుధాలు రక్షణ సామర్థ్యాలను మరియు నిరోధక శక్తిని మెరుగుపరుస్తాయని లిథువేనియా విశ్వసిస్తుంది. ఉపసంహరణ ప్రక్రియ జూలై 2024 లో ప్రారంభమై ఆరు నెలల్లో పూర్తయింది. దీనితో 2008 ఒప్పందం నుండి నిష్క్రమించిన మొదటి దేశంగా మరియు ప్రపంచ ఆయుధ ఒప్పందం నుండి నిష్క్రమించిన మొదటి EU దేశంగా లిథువేనియా నిలిచింది.

current-affairs