Read Time:3 Minute, 54 Second

చరిత్ర పూర్వ యుగం యొక్క దశలు

(Phases of Pre-historic Age) చరిత్రను మూడు భాగాలుగా విభజించవచ్చు.

Pre-History	Proto-History	History
క్రీ.పూ 300,000 – క్రీ.పూ 2,500	క్రీ.పూ 2,500 – క్రీ.పూ 600	క్రీ.పూ 600 నుండి ఇప్పటి వరకు
లిఖిత/సాహిత్య అధ్యయన వనరుల లభ్యతకు ముందు.	సాహిత్య మూలాలతో కాని ఉపయోగించలేని/అర్థం చేసుకోలేని సంఘటనలు. ఉదా: ఐవిసి	అర్థం చేసుకోగల సాహిత్య ఆధారాలతో.

భారతదేశంలో మానవ స్థావరాల చరిత్ర చరిత్ర పూర్వ కాలానికి వెళుతుంది. లిఖితపూర్వక రికార్డులు/సాహిత్య ఆధారాలు ఏవీ అందుబాటులో లేవు, అయితే, ఈ కాలపు చరిత్రను పునర్నిర్మించడానికి పురావస్తు వనరులు (రాతి పనిముట్లు, కుండలు, కళాఖండాలు మరియు చరిత్రపూర్వ ప్రజలు ఉపయోగించిన లోహ పనిముట్లు వంటివి) భారతదేశంలోని వివిధ ప్రాంతాలలో పుష్కలంగా కనుగొనబడ్డాయి.

(Phases of Pre-historic Age ) ప్రజలు ఉపయోగించే సాధనాల స్వభావం ఆధారంగా చరిత్ర పూర్వ లేదా చరిత్రపూర్వ యుగం ఈ క్రింది యుగాలుగా విభజించబడింది:

	పురావస్తు యుగం			Timeline	Stone/tools			People
1	పాలియో – లిథిక్ యుగం (పాత – రాతి)			క్రీ.పూ 3,00,000 – క్రీ.పూ 10,000	పురాతన కఠినమైన రాతి పనిముట్లు, ఉదా: చేతి గొడ్డలి మరియు చాపర్లు. ఎక్కువగా ఉపయోగించే రాళ్లు:			వేటగాళ్ళు మరియు ఆహార సేకరణదారులు
	Lower	Middle	Upper
					Lower	Middle	Upper
					Quartzite	Flake	ఫ్లేక్ & బ్లేడ్
2	మెసో – లిథిక్ యుగం (మధ్య – రాతి)			క్రీ.పూ 10,000 – క్రీ.పూ 4000	పదునైన, సూటిగా మరియు చాలా చిన్న ఉపకరణాలు (మైక్రోలిత్స్). ఎక్కువగా ఉపయోగించే రాయి అగేట్.			వేటగాళ్ళు మరియు ఆహార సేకరణదారులు + జంతువుల పెంపకం
3	నియో – లిథిక్ యుగం (కొత్త – రాతి)			క్రీ.పూ 4000 – క్రీ.పూ 1800	పాలిష్ చేసిన రాతి పనిముట్లు. ఎక్కువగా ఉపయోగించే రాళ్లు – డైక్, బసాల్ట్, డోలమైట్			ఆహార ఉత్పత్తిదారులు మరియు పశుపోషణ
4	చాల్కో – లిథిక్ (రాగి – రాయి)			క్రీ.పూ 3500 – క్రీ.పూ 1000	రాగి (లోహం) తరువాత కంచు (రాగి మిశ్రమం) ఉపయోగించడం ప్రారంభమైంది.
5	Iron Age			క్రీ.పూ 1000 – క్రీ.పూ 500	Iron

లోహ వినియోగ చరిత్రలో భారతదేశంలో ఇనుము తరువాత రాగి, కాంస్యం ఉన్నాయి.
భారత ఉపఖండం అంతటా, ఐరన్ నెమ్మదిగా కాని స్పష్టంగా పూర్వ మరియు ప్రోటో-హిస్టారికల్ నుండి చారిత్రక సంస్కృతికి పరివర్తన చెందడానికి దారితీసింది.
ఏదేమైనా, ఈ కాలాలు / యుగాలు భారత ఉపఖండం అంతటా ఒకే విధంగా లేవు.
ఈ యుగాల కాలపరిమితి శాస్త్రీయంగా జరుగుతుంది – సాధారణంగా రేడియోకార్బన్ డేటింగ్ ప్రక్రియను ఉపయోగించి జరుగుతుంది.
అంటే కాలక్రమేణా సేంద్రీయ పదార్థంలో కార్బన్ నష్టాన్ని కొలవడం; మరియు డెండ్రోక్రోనాలజీ, అనగా, కలపలో వార్షిక పెరుగుదల పెరుగుదల లేదా చెట్టు వలయాలను అధ్యయనం చేస్తుంది.